Herbestemming: fotoarchief Jozef Van Ruyssevelt

De nalatenschap van kunstenaar Jozef Van Ruyssevelt (geboren in 1941 te Bazel (Kruibeke) en vroegtijdig overleden in 1985), wordt al jarenlang met grote zorg beheerd door zijn weduwe May Suykerbuyk.

Van Ruyssevelt studeerde schilderkunst en grafiek aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Antwerpen. Hij volgde les bij Antoon Marstboom, René De Coninck en Jos Hendrickx. In 1971 werd hij zelf leraar in de etsklas van de Academie. Daarnaast exposeerde Van Ruyssevelt in binnen- en buitenland. De laatste 20 jaar van zijn leven woonde en werkte de kunstenaar in Essen, in de woning waar May nu nog woont en het nalatenschap bewaart. Daaronder bevinden zich ook nog heel wat objecten uit zijn atelier. Reeds tijdens zijn leven documenteerde Van Ruyssevelt zijn oeuvre en de werken die verkocht werden. Deze fiches worden tot op heden verder aangevuld door May.

De nalatenschap wordt verder ook nog actief in de kijker gezet, door het verzorgen van publicaties en tentoonstellingen. Zo vond er in 2020 nog een tentoonstelling plaats in het Jakob Smitsmuseum in Mol.

De laatste jaren werd en wordt er gezocht naar gepaste permanente bestemmingen voor delen van het oeuvre (schilderijen, schetsboeken en etsen). Er worden momenteel werken bewaard in onder andere het KMSKA, het Museum Plantin-Moretus, de Collectie van de Vlaamse Gemeenschap en Belgische Staat, de Parijse Fondation Custodia en het Rijksmuseum in Amsterdam. Het persoonlijk archief, met voornamelijk briefwisseling, werd aan het Letterenhuis geschonken. 200 dia’s over kunst die Van Ruyssevelt gebruikte voor pedagogische doeleinden, werden ondergebracht in het KMSKA.

Daarnaast legde Van Ruyssevelt in de periode ca. 1972-1985 ook een fotoarchief van om en bij de 1000 foto’s aan. Voor de herbestemming daarvan deed May beroep op het CKV. We vonden een geschikte bewaarplaats in de Bibliotheca Wasiana (Stad Sint-Niklaas), wat omwille van Van Ruyssevelts Waaslandse roots geen onlogische keuze is.

Doorheen zijn hele oeuvre was Van Ruyssevelt met licht-donkercontrasten bezig, ook in de door hemzelf gemaakte en ontwikkelde zwart-witfoto’s. Het gaat om afbeeldingen van objecten en elementen uit zijn directe omgeving, maar ook om landschappen en reisfoto’s. Ze maakten een wezenlijk deel uit van het creatieve proces van de kunstenaar en hadden een directe invloed op zijn geschilderde en getekende oeuvre, onder meer op de manier waarop hij zijn voorstellingen kadreert. Een voorbeeld daarvan is de fotoserie van kasteel Donnet in Kalmthout, aan de hand waarvan hij meerdere gouaches maakte.

Voor de kunstenaar werkten de foto’s als een vorm van schetsboek, voor de kijker helpen ze bij het lezen van zijn werk. Ze bieden een beter inzicht in de totstandkoming van de taferelen en het spel van licht en donker.

Gezien het stedelijk museum SteM en de bibliotheek reeds enkele werken, publicaties en een documentatiemap van/over de kunstenaar in hun bezit hebben, vormt het fotoarchief een mooie en waardevolle aanvulling hierop. In deze context zullen de foto’s goed tot hun recht komen. De door May op de dozen aangebrachte opschriften helpen alvast bij de inventarisatie.

Tipje van de sluier? Een kleine selectie van de foto’s kunt u raadplegen op de aan Van Ruyssevelt gewijde website: http://www.jozefvanruyssevelt.be/work.php?id=10

(EG)