Representatie: welke stemmen horen we (niet) in het archief?
In een reeks van vier webinars, verspreid over het najaar van 2021 en het voorjaar van 2022, laten we vier internationale toonaangevende experts aan het woord over het archief van de toekomst. Na elke lezing is er tijd om vragen te stellen en ervaringen te delen. Elke lezing staat op zichzelf, u kiest zelf welke en hoeveel lezingen u volgt.
Representatie: welke stemmen horen we (niet) in het archief?
Op 28 april spreekt Andrew Flinn, Reader in Archival Studies and Oral History aan University College London (UCL) over het thema ‘Representatie’. Moderator is Roosmarijn Ubink, directeur-archivaris van het RHCVV (Regionaal Historisch Centrum Vecht en Venen) in Breukelen, Nederland.
Hoe representatief zijn onze archieven? En daarop voortbouwend, hoe representatief zijn de geschiedenissen die we schrijven en vertellen op basis van deze archieven? In deze lezing laat Andrew Flinn (de rol van) rijksarchieven en andere door de overheid gefinancierde organisaties grotendeels links liggen. In plaats daarvan zoomt hij in op individuen en gemeenschappen die hun eigen archief en bijhorend narratief in handen nemen en ervoor zorgen dat hun stem een plaats krijgt in de archieven. Hij breekt dan ook een lans voor private archieven als instrument tot empowerment voor zij die (traditioneel) veroordeeld zijn tot een rol in de marge, denk aan arbeiders. Volgens Andrew Flinn stelt onderzoek van de eigen geschiedenis hen in staat om zich, via die kennis, te emanciperen van hun werkgever.
Deze archieven fungeren tevens als toegangspoort naar een meerstemmige, en dus (meer) representatieve, geschiedenis. Andrew Flinn bouwt hiermee voort op de inzichten van Sven Lindqvist, Stuart Hall en Michelle Caswell.
Niet alleen het private archief speelt in dit verhaal een aanzienlijke rol van betekenis, ook oral history is een belangrijk middel tot representatie, als manier om ondergerepresenteerde actoren (letterlijk) een stem te geven.
Met de komst van het internet en nieuwe digitale media staan bovendien de klassieke dominante structuren, zoals collectiebeherende archiefinstellingen, onder druk. Mediagebruikers vandaag beschouwen immers de hele online (massa)cultuur als een archief, van waaruit ze naar hartenlust en naar eigen wens kunnen putten, voor welk doel dan ook. Wars van de gangbare archivalische praktijken, zonder de ondersteuning van een archivaris.
Bijgevolg hebben deze archiefinstellingen niet langer het monopolie op wat bewaard wordt, en bepalen ze dus niet langer welke verhalen al dan niet tot het collectieve geheugen behoren.
Welke lessen trekken we hieruit met het oog op het archief van de toekomst in de digitale wereld?
Biografie
Dr. Andrew Flinn is verbonden aan University College London (UCL). Hij is er Reader in Archival Studies and Oral History aan het Department of Information Studies en Vice Dean for Postgraduate Research aan de Faculty of Arts and Humanities. Tussen 2005 en 2015 was hij directeur van het programma Archives and Records Management aan de UCL. Voorafgaand hieraan studeerde hij aan de Universiteit van Manchester, waar hij zijn doctoraat behaalde in 1999, en werkte hij bij het People’s History Museum in Manchester en het British Museum.
Andrew Flinn is trustee van National Life Stories van de British Library en vice-voorzitter van de UK Community Archives and Heritage Group (CAHG), waar hij sinds 2005 lid is van het uitvoerend comité. Hij is eveneens co-leader van Archives Cluster van het Centre for Critical Heritage Studies, een gezamenlijk initiatief van de universiteit van Göteborg en UCL.
Zijn onderzoeksinteresses omvatten onafhankelijke en community-based archiefpraktijken, archivistisch activisme en sociale rechtvaardigheid, en participatieve benaderingen van kennisproductie met het oog op sociale verandering en transformatie. Relevante recente publicaties zijn onder meer (met Duff, Short en Wallace) Archives, Record-keeping and Social Justice (Routledge, 2020), en (met Bastian) Community Archives, Community Spaces: heritage, memory and identity (Facet, 2020). Momenteel werkt hij samen met Astrid von Rosen (Göteborg) aan de redactie en productie van de eerste Engelse vertaling van Sven Lindqvists’ klassieker uit 1978 Dig Where You Stand (Gräv där du står: Hur man utforskar ett job).
Andrew Flinn bij het People’s History Museum, Manchester.
