Nalatenschap Jef Lambrecht

De keuze om het artistieke oeuvre / nalatenschap van Jef Lambrecht als case op te nemen in de depotwerking heeft meerdere redenen. Ten eerste is het een klassiek geval waarbij waardevol materiaal en informatie zich na het overlijden van de kunstenaar in een precaire situatie bevindt en voorlopig opslag nodig heeft. Ten tweede is het een organisch gegroeid geheel, zo goed als volledig, en mits ordening en ontsluiting een waardevol overzicht over een belangrijke periode. Het is een oeuvre dat goed aansluit bij de collectie van het M HKA.

Jef Lambrecht vertegenwoordigt wat men als ‘de contestatiegeneratie’ kan omschrijven: als student in Leuven tijdens de woelige ’68 periode heeft hij de ontwikkelingen van de naoorlogse generatie van dichtbij gevolgd. Zijn werk over “Anarchisme bij Provo 1965-67” zet een belangrijk ijkpunt waaraan men veel van zijn activiteiten kan meten en geeft een bruikbare sleutel tot de ontsluiting van een zeer divers oeuvre. Zijn werk kan als geëngageerd en kritisch gezien worden.

Het feit dat hij als praktiserend kunstenaar alsook neutraal verslaggever zijn tijd doordacht en duidelijk in kaart wist te brengen is een bijkomende bonus. Zijn nalatenschap is een reis langs belangrijke sleutelmomenten van de kunstgebeurtenissen en kunstenaars van zijn tijd, die hij dus zowel subjectief als objectief gekend en bijgewoond heeft. Zoals vele van zijn generatie was het sleutelen aan een eigen carrière niet van toepassing, en is er tot nu toe weinig publiekelijk werk van een overzicht gemaakt. Wel heeft Jef Lambrecht omzeggens “alles” bijgehouden en ook veel gedateerd, zodat een reconstructie op een eerder archeologische wijze mogelijk is.

Ook voor de (nood-)depotwerking is de nalatenschap van Jef Lambrecht interessant, want vol uitdagingen die men pas bij verwerking ontdekt: alleen een fractie van het materiaal past in het stramien van de Deutsche Industrie-Norm (DIN), en zo zijn klassieke archiefrekken alleen deels bruikbaar. Improvisatie is nodig.  Hij gebruikte zoveel diverse materialen dat een systematisch aanpak haast onmogelijk is; zoals voor de hele ‘post-Duchampiaanse’ generatie zijn alle materialen en voorwerpen als kunst acceptabel, met hoofdbrekens voor een conservator als gevolg. Jef Lambrecht gebruikt zowel edele als volstrekt onstabiele materialen, formaten, voorwerpen, methodes… gecombineerd in een complexe conceptuele verhouding die de traditionele afbakeningen overschrijdt. Zo is het ook een interessante test-case voor de samenwerking van het Platform Kunstenerfgoed Vlaanderen: naast beeldend werk en artistiek georiënteerde performances schreef hij ook meer klassieke theaterteksten, naast poëzie ook lijvige boeken over bv. de problematiek van het Midden-Oosten, dit van zijn journalistiek werk en cultuurreportages voor televisie nog af te zien…

Na de overeenkomst met de beheerders van de artistieke nalatenschap, vzw Samarkand, is er een waardering en summiere beschrijving van het archief opgesteld en op basis daarvan een overdracht georganiseerd. Het gros van het materiaal is in twee transporten naar het CKV-depot in het M HKA gebracht, waar het naar beste mogelijkheid ontstoft, herschikt en gestabiliseerd wordt alvorens te registreren en te documenteren. Dit laatste is nog maar pas begonnen omdat de vermelde uitdagingen groter waren dan aanvankelijk verwacht, en de ruimtes die het CKV ter beschikking stelt voor de initiële verwerking onvoldoende is om efficiënt vooruitgang te boeken (gedeelde ruimtes met werking van het museum, uiteraard hebben lopende tentoonstellingen voorrang).

Ook al is het nog vroeg, zijn er embryonaal enkele krijtlijnen uitgetekend van het mogelijke vervolg in samenwerking met partners, zijnde naast vzw Samarkand en erven de andere Platform-leden, specifiek het Letterenhuis, waar al enkele stukken van Jef Lambrecht terug te vinden zijn en waarmee in een vroegere fase al over mogelijke samenwerking gesproken is. Bij het archief van Lambrecht zijn ook vele geluidsbanden en video’s op verschillende dragers die in samenwerking met Packed een digitaliseringtraject zullen moeten doorlopen… Wellicht zal er ook materiaal zijn dat voor archieven van podiumkunsten aantrekkelijk is… Voor de digitalisering van vlakke stukken, inclusief foto’s en negatieven is er intussen ook de nodige technologie in huis om ter plaatse te kunnen werken. Voor de archiefregistratie is het gebruik van Adlib voorzien, voor de publieke interface het Ensembles.org waar de complexe vervlechting van Lambrecht met andere spelers in het veld gelinkt kunnen worden en zo een bruikbaar overzicht kunnen bieden in afwachting (en als voorbereiding) van een catalogue raisonné, welk een werk van lange adem zal zijn.

Voor het structureren van een geïntegreerde aanpak in die gegevensbank is een beetje voorbereiding en onderzoek nodig – zien welke (mede-)spelers al uitgebreid aan bod komen en bij welke bijkomende informatie handig zou zijn. Gezien Jef Lambrecht met vele van de al omschreven kunstenaars omgang had, moet gezocht worden in welke instanties en bij welke gelegenheden een link best te verantwoorden is. Verder is het misschien nuttig om de profielen en informatie referenties van derden met materiaal uit het archief Lambrecht aan te vullen. Teksten zijn idealiter ook in drie talen op te stellen, wat ook tijd vraagt.

Over de nalatenschap van Jef Lambrecht verscheen in februari 2021 een artikel in het tijdschrift Hart.

(CS)